NIEUWSBRIEF DE VIJF SLAGEN

OKTOBER 2022

Periodiek nieuwsbrief | Nutstuinpark De Vijf Slagen | Amsterdam Zuidoost

Een fantastisch tuinseizoen!

Vrijwel alle tuinders zijn het erover eens: we hebben een fantastisch tuinseizoen achter de rug. 2022 Gaat de boeken in als een bijzonder warm en droog jaar met een hoge opbrengst aan biologisch geteelde groenten en fruit. Zelfs gewassen die normaliter in kweektunnels en kassen worden gekweekt, deden het uitzonderlijk goed in de open lucht. Van aubergines en komkommers tot vele soorten uitheemse pepers, paprika's en zelfs de populaire Surinaamse sopropo deed het uitstekend in de open lucht. Niet eerder zagen we zoveel grote, rijpe (vlees)tomaten, pomedori's in alle soorten en kleuren. Lees verder meer over de gevolgen van klimaatverandering. De Vijf Slagen kweekt trotse tuinders.

Voorzitter legt functie neer

Via een e-mailbericht heeft Ronald Cordes zijn functie als voorzitter van De Vijf Slagen per 1 oktober neergelegd. Het bestuur betreurt zijn besluit en heeft er begrip voor dat hij zich om persoonlijke redenen terugtrekt. Wij bedanken Ronald voor zijn inzet en wensen hem nog vele jaren tuinplezier op De Vijf Slagen.

Tegel ophaalservice Zuidoost

OUDE TEGELS? WEG ERMEE!

Heeft u tegels over? Liggen ze al jaren in uw tuin? Gebruikt u die niet meer? Laat ze gratis ophalen door de tegel ophaalservice van Amsterdam Zuidoost.

Veel tuinders hebben tegels over die niet meer gebruikt worden. Ze zelf afvoeren is een zware klus. Je hebt een stevige aanhangwagen nodig en door het gewicht en vuil wil je ze liever niet in eigen auto afvoeren.

In het kader van de Amsterdamse actie: “Wip die tegels uit uw tuin” van Amsterdam Rainproof kunnen we ze gratis laten ophalen. Elke tuintegel vervangen voor bloemen en planten. Dat is de gedachte achter deze actie. De Vijf Slagen wil daar graag aan meedoen en roept alle tuinders op om hun overtollige oude en beschadigde tegels gratis op te laten halen.

ZO DOET U MEE
Dit is uw kans om van uw oude, kapotte tegels af te komen. Verzamel alvast alle tegels en leg ze klaar op uw tuin

Breng de tegels met een kruiwagen naar het gemarkeerde verzamelpunt bij de ingang van De Vijf Slagen
Doe dit UITSLUITEND op zaterdag 15 oktober van 10.30 uur tot 17.00 uur.
Of: zondag 16 oktober van 11.00 - 17.00 uur.
BESLIST NIET LATER!
Volg de aanwijzingen van vrijwilligers. De gemeente zal ze daarna ophalen.

LET OP: DE TEGELS NIET EERDER EN BESLIST NIET LATER NAAR ONS VERZAMELPUNT BRENGEN!

Zo doen we dat bij De Vijf Slagen

Barbeque groot succes dankzij inzet tuinders

Na een grondige voorbereiding van de feestcommissie, dankzij het mooie weer en de hulp van vele vrijwilligers werd onze BBQ van zaterdag 27 augustus 2022 een groot succes. Er waren speeches, de prijsuitreiking van onze zonnebloemenwedstrijd, zie hieronder, en er was voldoende en heerlijk (vegetarisch) eten. Tuinders maakten heerlijke salades (vaak uit eigen tuin); er was een DJ en velen hielpen een handje mee met de op- en afbouw van een zeer geslaagd feestje.

Wie heeft de hoogste?

Winnaars zonnebloemenwedstrijd

Tijdens de BBQ werd de winnaar bekend gemaakt van onze zonnebloemenwedstrijd 'Wie heeft de hoogste'.
De 1^e prijs, een gegraveerd glas-object (creatie van Marc) ging naar de heer Louis Burleson, tuinnummer 79. Zijn zonnebloem werd maar liefst 363 cm hoog. De familie Burleson plant elk jaar zonnebloemen voor de vogels.

De tweede prijs ging naar de familie Nanden, tuinnummer 90 met een zonnebloem van 318 cm hoog. De 3e prijs werd gewonnen door tuinder John Abdoelrahman van tuinnummer 12. Zijn zonnebloem haalde een respectabele hoogte van 277 cm.
De tuincommissie, Lucy in het bijzonder, bedankt iedereen voor het meedoen en hoopt op een vervolg voor volgend jaar.

Vele handen maken licht werk

Zo doen wij dat bij De Vijf Slagen. Met vereende krachten lukt het ons om een feestje te bouwen. Dit filmpje (klik op de foto) is gemaakt tijdens de afbouw van de BBQ. Het bestuur bedankt iedereen die heeft bijgedragen en meegeholpen tijdens de voorbereidingen, de opbouw en bij het opruimen.

[FILM: LONNEKE]

Vleermuizen op De Vijf Slagen (2)

Op 1 juli vond op De Vijf Slagen de eerste ronde plaats van een vleermuizentelling. Dit, in het kader van een groot vleermuizenonderzoek van de gemeente Amsterdam op de Amsterdamse volkstuinparken. Om een objectief verslag te kunnen maken was een tweede ronde nodig. Dit vond plaats op vrijdag 2 september. Behalve onderzoeker Jerry Verhagen, waren ook Elly (128), Lucy (141) en Huibert (109) aanwezig.
Omdat het al vroeg begon te schemeren, begon de wandeltocht over ons nutstuinpark al om 20.45 uur. Na enige tijd sloegen de meters van het speciale apparaatje al uit en kon de eerste vleermuis worden geregistreerd. Conclusie na twee rondes: Ja, er zijn vleermuizen op De Vijf Slagen, maar geen grote aantallen. Van de zeven soorten die in Nederland voorkomen werden vooral de gewone dwergvleermuis en de ruige dwergvleermuis gesignaleerd. Eind dit jaar komt de gemeente Amsterdam met een verslag van het vleermuizenonderzoek. Lees de nieuwsbrief van augustus voor een uitgebreid artikel hierover.

Op de foto: Elly en Lucy krijgen van Jerry uitleg over het sonische meetapparaat.

Zuidoost oogstfeest

Ingezonden mededeling:
Op zondag 2 oktober aanstaande organiseert Elixer het jaarlijkse Zuidoost Oogstfeest! We vieren het einde van een succesvol tuindersseizoen met muziek en lekker eten. Er is ruimte voor jou. Dus zou je het leuk vinden om iets te verkopen, venten of iets te organiseren wat gerelateerd is aan (moes)tuinieren, laat het ons dan weten! Een plekje is gratis en het programma loopt van 12.00-17.30u, waarna we lekker eten met z'n allen.
We kijken uit naar je komst en reactie!
Hartelijke groeten,
De Voorbeeldige Voedseltuin (Marissa)
Restaurant Elixer | Egeldonk 50, 1103 AK | 06 21 966 195

Laatste tuinbeurt

Zaterdag 29 oktober is al weer de laatste tuinbeurt van dit tuinseizoen. Groep 5 is hekkensluiter en mag er een leuke zaterdagochtend van maken. Overigens mag iedereen langskomen om het mooie tuinseizoen af te sluiten. Dien je voorstel in bij Edith (tuinnummer 1). Dat we het vaak gezellig hebben tijdens de tuinbeurten blijkt uit deze foto. Tuinders bakken lekkers voor en met elkaar. Dankjewel Ewa, het smaakte (weer) voortreffelijk!

Druivensap

Pinot noir De Vijf Slagen

Sinds een aantal jaren heb ik een mooie pinot noir druif. Niet met de illusie dat ik zelf wijn ga maken, het is ook een lekkere druif om er sap van te maken. Dit jaar had ik een mooie opbrengst van ruim drie kilo, zeker de moeite om er sap - en vervolgens gelei - van te maken. Je hebt geen ingewikkelde apparaten nodig: een pan, zeef, theedoek en trechter zijn voldoende. Gebruik niet je mooiste theedoek, na afloop gooi je hem waarschijnlijk weg. Doe ook niet je beste kleren aan als je sap gaat maken. Gebruik alleen rijpe en gave vruchten, anders heb je kans dat je sap (of gelei) bederft.

Leg de druiven in een ruime pan. Voeg per kilo druiven 125 ml water toe en breng de druiven aan de kook. Laat op matig vuur koken tot de druiven openbarsten. Laat de druiven wat afkoelen. Leg de theedoek in het zeef en zet er een ruime kom onder. Giet er voorzichtig een deel van de druiven in. Wring het sap uit de druiven en vang het op in de kom. Vul het sap vervolgens in schone flessen.

Je kunt het sap natuurlijk gewoon opdrinken, er gelei van maken of voor verder gebruik invriezen.
Katrien (tuinnr. 71)

Goed voorbeeld doet volgen

Dit zien we graag bij De Vijf Slagen: tuinders die hun tuinafval niet op hun perceel laten liggen, maar het meenemen om het thuis bij het vuil te zetten of naar het afvaldepot in Zuidoost te brengen. Dankjewel Ro en mevrouw Juthan.

Walnotenboom is ziek

Help! Onze walnotenboom, het jubileumgeschenk van ons dertigjarig bestaan, twee jaar geleden, is ernstig ziek! Op de foto is duidelijk te zien dat de takken steeds kaler worden en de bladeren afgelopen zomer er treurig bij hangen. Volgens de een is de plek niet goed en weer een ander denkt dat de grond op ons parkeerterrein geen voeding heeft. Wie redt onze walnotenboom en komt met een goed onderbouwd reddingsplan? Meld je bij de tuincommissie.

Het is weer tijd om te baggeren

De maanden oktober en november zijn baggermaanden bij uitstek. Iedere tuinder is verplicht om het stuk sloot, grenzend aan zijn/haar tuin, grondig te gaan baggeren.Verwijder het slib en riet met wortel en al. Doe dit samen met uw naaste- en overburen. Want alleen dan heeft het zin en glijdt de bagger niet terug naar uw helft van de sloot. Maak er een leuke dag van en sluit af met een drankje in ons clubgebouw! Meer informatie over hoe je moet baggeren bij de tuincommissie en reserveer tijdig de baggerscheppen bij Edith (tuinnr. 1).

Caldo Verde van Palmkool

Dit recept is geschikt voor 4 personen.
Je hebt nodig:

400 g courgette
250 g palmkool (ca. 20 blaadjes)
1 flinke ui
3 teentjes knoflook
2 laurierbladeren
1 el olijfolie om te bakken
1 liter water
4 el olijfolie om op smaak te brengen
zout, peper en nootmuskaat naar smaak

Na vele vergeefse pogingen heb ik dit jaar prachtige palmkool in de tuin. Al speurend naar recepten kwam ik bij de Portugese keuken terecht. Caldo Verde is een nationaal gerecht in Portugal. De soep wordt traditioneel gemaakt met aardappelen en een koolsoort die hier helaas niet te verkrijgen is - zelfs geen zaadjes. Als alternatief wordt onder andere palmkool geadviseerd, en omdat de courgetteplant zich nog enorm uitslooft heb ik de aardappelen vervangen door courgette. De soep wordt onder andere op smaak gebracht met olijfolie. Het is echt de moeite waard om hier een goede olie voor te gebruiken. De nootmuskaat is optioneel, ik vind het geweldig combineren met de palmkool. Eet de soep met lekker vers stokbrood of ciabatta.

Snipper de ui, snijd de knoflook in dunne plakjes en de courgette in blokjes. Verwijder de dikke nerf van de palmkool, snijd in de lengte doormidden en vervolgens in dunne reepjes.
Verhit 1 el olijfolie in een soeppan, fruit hierin de ui en de knoflook. Voeg de courgette en de laurier toe en bak 5 minuten mee. Voeg het water toe en breng het geheel aan de kook. Laat op matig vuur 10 minuten koken, de courgette moet zacht zijn.
Haal de pan van het vuur, verwijder de laurier en pureer de soep met een staafmixer. Breng de soep op matig vuur aan de kook en voeg de palmkool toe. Laat afgedekt 10 tot 15 minuten koken, tot de kool zacht is. Roer de olie door de soep en breng op smaak met zout, peper en nootmuskaat.
Een heerlijk, verrassend gerecht die je geheel naar eigen smaak kunt bereiden.

Katrin (tuinnr. 71)

Klimaatverandering merkbaar op De Vijf Slagen?

Velen van onze tuinders hebben het dit jaar ervaren, de warme droge zomer maakt het mogelijk om steeds meer uitheemse groentesoorten in de open lucht te kweken.
Toch is dat nog geen garantie voor de komende jaren. 1921 was de droogste zomer ooit. Toen viel er slechts 85 mm regen. Deze zomer van 2022 viel er 159 mm regen. Gemiddeld valt er in het huidige klimaat (1991 - 2020) in De Bilt 239 mm in de zomer. In heel 1921 viel er in De Bilt slechts 398 mm neerslag. Voor 2022 is de prognose 843 mm.

Hogere temperatuur
De temperatuur gaat verder omhoog. Nederland warmt twee keer zo snel op als het wereldgemiddelde, vooral omdat we zoveel zon hebben. De luchtdruk in de lente en zomer is echt aan het stijgen. De allerwarmste dagen van het jaar gaan zelfs drie á vier keer zo snel omhoog als het wereldgemiddelde.

Stortregens
Wereldwijd gezien wordt het natter. Maar het gebied waarin die regen valt, neemt af. Andere gebieden worden juist droger. Dat is een gevolg van klimaatverandering. We zien dat als het regent, het ook vaker stortregent.

Fossiele brandstoffen
Zuid-Europa wordt naar verwachting droger, Noord-Europa natter en Nederland zit daartussen. Hoe droog het hier wordt, hangt sterk af van de hoeveelheid fossiele brandstoffen die we met ons allen verstoken. Amsterdam heeft nu de temperatuur van Parijs, vijftig jaar geleden. In de lente is ons klimaat zelfs te vergelijken met het Zuidfranse Nice in de jaren zeventig.

Broeikaseffect
Hoe werkt het? “De aarde ontvangt zonlicht. Dat is energie die hij ook weer kwijt moet, anders blijft de aarde opwarmen. Koolstofdioxide in de atmosfeer, een product van fossiele brandstoffen, houdt die warmte uitstraling van de aarde tegen.

Koolstofdeken
Er ligt als het ware een dikke koolstofdeken om de aarde heen. Satellieten tonen aan dat er meer zonne- en warmtestraling de atmosfeer ingaat dan eruit komt. We zien dat terug in de opwarming van de oceanen, die steeds warmer worden.”
[BRON: HET PAROOL / NEW SCIENTIST]

Cadeautje van GroenplatVorm

Annemarie Tiebosch van GroenplatVorm Zuidoost overhandigde Edith Soemodihardjo op 23 september een doos met 24 vaste planten en bloembollen. Dit om Edith en De Vijf Slagen te bedanken voor de gastvrije ontvangst van de groep fietsers die ons ieder jaar bezoeken. Edith: "Organisaties als het GroenplatVorm zijn altijd van harte welkom. We maken graag een leuk programma en onze vereniging doet het graag."

IN THE PICTURE

Trots toonden vele tuinders hun rijke oogst. Het tuinseizoen loopt op zijn eind. Maar toch valt er nog steeds veel te plukken en te oogsten. De laatste tomaten en pittige pepers pakken de laatste zonnestralen. Zomergroenten maken plaats voor boerenkool en spruiten. En dan maar wachten tot de eerste vorst...

Hoe zit dat ook alweer???

Wanneer luifels en kweektunnels ontmantelen?

Net als vorig seizoen heeft het bestuur in overleg met de tuincommissie besloten voor verlenging van het ontmantelen van luifels en kweektunnels. Normaliter dient u het zeil/plastic van luifels en kweektunnels op 31 oktober te hebben verwijderd. Door het mooie weer en omdat er nog veel groenten staan in de kweektunnels is de datum nu vastgesteld op uiterlijk zondag 13 november 2022. Dit jaar zal de tuincommissie strenger controleren. Na 1 waarschuwing volgt onmiddelijk een boete van vijftig euro. U bent gewaarschuwd.

Zo hard groeit moeder natuur. De wilgenrij aan de ene kant grenzend aan de sloot en aan de andere kant aan onze parkeerplaats. Foto links aan het begin van dit seizoen in maart en nu eind september.

Waar de vogeltjes fluiten...

Steven Hubbard (tuinnr. 28) toont trots zijn agaat die deze zomer voor het eerst mee mocht naar zijn tuin...

Algemene Ledenvergadering Najaar 2022

Post-Corona ALV: We mogen en moeten weer gewoon doen

De corona-noodwet maakte het mogelijk dat in de tijden van lockdown Algemene Ledenvergaderingen op een andere manier mochten worden georganiseerd (op afstand, via zoom, stemmen met formulieren, etc.). Deze noodwet is niet meer verlengd en dat betekent dat de ALV’s weer op de gebruikelijke manier moeten worden georganiseerd. Dat wil zeggen:

Fysieke bijeenkomst waarbij de lid-tuinders bij elkaar komen;
Uitwisseling van argumenten en discussie op de ALV zelf;
Daarna ook stemmen op de ALV zelf (met handopsteking, acclamatie of gesloten briefjes);
Leden die niet op de vergadering aanwezig kunnen zijn, kunnen zich laten machtigen door een ander lid;
De stemmen worden ter plekke op de vergadering geteld en de voorzitter of de stemcommissie maakt de uitslag van de stemming na ieder agendapunt of in ieder geval aan het eind van de ALV bekend.

Wat kan dus niet meer?
Een ALV uitsluitend per zoom. Wel kan natuurlijk de gewone ALV worden ‘uitgezonden’ voor leden die willen toekijken op afstand.
Stemmen voor de ALV via een aan ieder lid toegezonden stemformulier.
Leden moeten gewoon weer naar de vergadering komen of zich laten machtigen om te kunnen stemmen.

Vegetarisch gestoofde courgette

Dit recept is geschikt voor 2-3 personen.
Je hebt nodig:

1 kilo courgettes
1 grote ui
1 el kerrie/masala
1 tl groentebouillon
2 el olie
2 el bloem
250 ml water
150 g roomkaas met kruiden
zout en peper naar smaak

In Duitsland heb je een speciaal soort komkommers om te stoven. In Nederland ben ik ze nog nooit tegengekomen, maar courgettes zijn een prima alternatief. Je hebt verschillende varianten voor dit recept, met of zonder vlees. Deze vegetarische variant is voldoende voor 2 tot 3 personen. Serveer met gekookte aardappels of rijst.

Snijd de courgettes in de lengte doormidden en schraap de pitjes er met een lepel uit.
Snijd de courgettes vervolgens in blokjes van 1 cm. Snipper de ui. Verhit de olie in een ruime pan op middelhoog vuur, fruit de ui en voeg de courgettes toe. Bak ongeveer vijf minuten, schep de bloem en de kerrie erdoor en blus af met het water. Voeg de bouillon toe en breng aan de kook. Laat afgedekt op matig vuur tien minuten stoven. Voeg de roomkaas in porties toe, meng alles goed door elkaar en breng op smaak met zout en peper. Eet smakelijk!

Katrin (tuinnr. 71)

EDITH SPREEKT...

“Lieve tuinders, graag wil ik iedereen bedanken voor jullie inzet en bijdrage aan de tuinbeurten. Samen met Marc en andere leden van de tuincommissie kunnen we terugblikken op een zeer geslaagd tuinbeurtenseizoen. We hebben gedaan wat we moeten doen, maar het is nooit af. 29 Oktober is de laatste tuinbeurt van dit seizoen. Komen jullie allemaal om het gezellig af te sluiten?"

Tot slot...

...een serieuze oproep om je op te geven om mee te werken en mee te doen in een commissie. We hebben verschillende commissies welke behoefte hebben aan uitbreiding. Dat kan o.a. zijn de tuincommissie, de bouwcommissie, de feestcommissie of zelfs in het bestuur.

Vooral ook de jongere en de nieuwe medetuinders vragen we hierbij om je op te geven om mee te werken in een commissie. Hoe meer vrijwilligers, des te lichter het werk. De verschillende commissies houden ook verschillende werkzaamheden in. We willen je graag het een en ander vertellen over de inhoudelijke taken en nodigen je hierbij uit om een informatief gesprekje met één van de betreffende bestuursleden te houden. Stuur vrijblijvend een mail naar bestuur@devijfslagen.nl

Tot gauw, tot de volgende Nieuwsbrief!